झी छाय ल्युने ला त ??
Source : Aaron Tuladhar
(https://www.facebook.com/aezu4u?fref=nf)
स्वया दिसं थौं थ्व त्वालय सरकारी अधिकृत तग्व: चिबालय छम्ह फरेस्टर दनि, अले जी छम्ह:. आ ला छिकिपिनी काय म्ह्याय पिनिगु नागरिकता –पासपोर्ट काये वले जिमि सं प्रमाणित याना बिइ । कन्हय खुदा न खस्ता जिपिं थ्व त्वा त्वता विदेश वन धासा छु जुइ ।.. अर्घाखाँची चोंम्ह: ज्ञवाली बाज्यां सहि याना बिइ धका आश न यायेम्वा । डोटी चोम्ह: श्रेष्ठ भाजुं न म्ह:मसिउ धका सही याई मखु । छगु नागरिकताय सिफारिस काय त खिचां मसिउगु दुख: सिइ तिनी ।
(https://www.facebook.com/aezu4u?fref=nf)
स्वया दिसं थौं थ्व त्वालय सरकारी अधिकृत तग्व: चिबालय छम्ह फरेस्टर दनि, अले जी छम्ह:. आ ला छिकिपिनी काय म्ह्याय पिनिगु नागरिकता –पासपोर्ट काये वले जिमि सं प्रमाणित याना बिइ । कन्हय खुदा न खस्ता जिपिं थ्व त्वा त्वता विदेश वन धासा छु जुइ ।.. अर्घाखाँची चोंम्ह: ज्ञवाली बाज्यां सहि याना बिइ धका आश न यायेम्वा । डोटी चोम्ह: श्रेष्ठ भाजुं न म्ह:मसिउ धका सही याई मखु । छगु नागरिकताय सिफारिस काय त खिचां मसिउगु दुख: सिइ तिनी ।
झिगु परिचय स्वनिग: या बुङ्गाचाये संसार धायपा च्वनी पिं ब्यांचा त ला
मखुला ?? धायेमाल धासा झी ला “ओरिजिनल” नेपामीका । आदिम कालं निसें नेपा दे
या वासिन्दा तयगु परिचय छगु जनजातीया घेराय सीमित जुइला थें ?? नेपामी त
नेवा: जुइगु धयागु बुङ्गाचाया ब्यांचा जुइगु ख: । उलिजक मखु झी गुली संकुचित
जुइ धुंकल धासा “गैर नेवा: तयगु बिरोध यायेगु हे झिगु धर्म ख: कर्म ख:”
जुइ धुंकल । बाहुनबाद जुल, खें तय सं राज यात आदि इत्यादि न्हि न्ही
न्याने दु । झिसं गबलें हे झीगु अवसान क्रमिक रुपं गय जुया वन धका आगं:
पोला मस्व:या । भलसा दु , क्वय: न्ह्याथने त्यनागु छुँ घटना त थुकिया
साक्षी दु, छक: मनन याना दिसं ।
प्रसङ्ग १
निद: स्वद: न्ह्यो अमेरिकाया वासिंगटन डिसीले न्हूदँ या लासताय जुगु छगु ज्या: झ्वले नेपा पाखें मू: पहाँ जुया झाया दिम्ह: भाजु प्रा. डा. कृष्ण भट्टचन व मयजु डा. सुमित्रा मानन्धर गुरुङ या धापू त न्यना । वयक पिनिगु धापू “नेपाल सम्बत व झिगु त:जिगु संस्कृतिया बारे मखुसे गैर नेवा: तयत खास याना ब्राम्हण क्षेत्री तयत लाक्को पाक्को म्हुतु ल्हायागु” ज्याये सीमित जूल । ज्याझ्व या नायो: हने बहम्ह: कार्यबाहक राजदूत काली प्रसाद पोख्रेल मंचय तया, वयक: पिन्त हे लाक्को पाक्को धायगु झिगु संस्कृति ला ?? थौं नेवा तयगु कार्यक्रम जुसां पासा भाइ नाला झाईदिपिं गैर नेवा त कन्हे झाई ला ??
झिगु पतन या छगु चिधंगु नमुना जक ख: व । ख: नेपाल सम्बत थज्यागु राष्ट्रिय महत्व व इतिहास दुगु सम्बत यात् साशकवर्ग तय सं क्वतेला स्वतेला छोयला कचिलाया सीमित याय धुंकल । नेपाल सम्बत नेवा: तयगु जक सम्बत मखु , सकल नेपामी तयागु राष्ट्रिय गैराब ख: धका संदेश प्रचार यायगु कि खें बर्मु धका हुलहुर्मत कायगु ?? विदेश वया नेपामी छधि: जुइमा धैगु संदेश सम्प्रेषण यायगु कि नेपामी नेपामी ल्वाकेगु ?? नेपाल सम्बत या तथ्य सत्य वा एतिहासिक प्रामाण व महत्व क्यना “का स्वो , थ्व: नेवा: तयगु निजि सम्पति मखु झी सकल नेपामी तयगु मंका गौरब ख: । झिगु संस्कृति व झिगु समाज गुली सभ्य वा शालीन का स्वो झासं” धका नाइसे च्वंक: पहाँ भापीका गैर नेवा: तयगु नुग:ले ध्वा:धुइक तया बिइगु कि जिम्थाये त्वालय वहे मते धका लिना छ्वयगु । दच्छिया छक: न्हूदँ या भिन्तुना हालां छुँ जुइ मखु, झिगु पला: या दिशा हे गलत , झिगु गन्तब्य हे दिशाहीन । फगत न्हूदँ या भिन्तुना छम्ह: निम्हे सिया भोट बैंक म्वाका तयगु चाकु भुना त:गु मन्द बिष बाहेक छुँ मखु ।
प्रसङ्ग २
बुद्ध जयन्ति खुन्हु मरु पिगंनननी चुकय दे दशं बुद्ध भजन व धर्म देशना जुया च्वंगु दु । झिद ति न्ह्यो बुद्ध जयन्ती या ज्याझ्व ता लाके त सुथ निसें बुद्ध जीवन या थीथी तस्बिर ब्वयगु ज्या वा झल्लर व भ्वों स्वामा हने त मुना च्वना वले त्वा या थकाली पिं मुना गफ न्यायक च्वन । छम्ह बुज्रुक ककाजुं छगु न्ह्यस: न्ह्यथना दिल: “ झी थाय छाय ल: मवगु सिउ ला ?” मुना च्वंपिं मेपिं बुज्रुक तय सं छ्यों संकल मसिउ धका । जी सिउ छाय धका ..... छाय कि गिरिजा या प्यों साप हे तग्व:, अये जुया प्यों सीले त यक्को ल : मागु लिं झिथाय ल: मवगु का ...”
जी ला ट्वाँ का । खानेपानी बिभाग म्ह: इन्जिनियर जी । जी हे मस्यु का । “ए बाउ , झी थाय छाय ल: मवगु , छु या सा ल: वइ” धका: जिके न्यनिगु कि टाई न तुइ तर्क यायगु ? गिरिजा प्रसाद म यो धाय वं लाक्को पाक्को धायगु ला ?? झिगु पला मखुगु दिशाय वना च्वंगु छागु मेगु उदाहरण जक का । झी आधुनिक समाजय ल्यु ल्यु लाना वना च्वंगु आत्मग्लानी जक ख: ।
प्रसङ्ग ३
छन्हु: पहाँ चह्रे वलय ख: कि छु वलय... चुके भ्वय:...छम्ह: प्राध्यापक भाजुं “नेवा: तयत् साप हेपे यात खें तय सं” धका: न्यन्कल । वयक: या धापू कथं “न्ह्याथय अफिसे स्वो सां तपुली फसो पिं खें त हे खें त जक । ज्या काय हे थाकुल| आन्दोलन मयासें म जिल ।”
वयक: या धापू प्रति जिं बिमती क्यना । “थौं सिवें ३०-४० बर्ष न्ह्यो या रिकर्ड स्वया दिसं... फुक्क: अफिसले नेवा: हाकिम, नेवा: कर्मचारी । थौं छाय नेवा: त न्हीने हे लालटिन च्याका माले माल सिउ ला ?? झिसं शिक्षा यात महत्व मबिल । भाषिक आन्दोलन धका: गैर नेवा: व झी बिचे प:खा दना बिल । झी नेवा:तयत् थें सुइके सुबिधा दु थन: ?? डेरा मा वने म्वा, छें नापं स्कूल दु, अस्पताल दु । नय म खं: तीइ म खं: धयागु मदु ।.. खुरुखुरु आख: म ब्वों से ... न्हिका झंग: जुया चा हिला न: ल । थुकिया परिणाम ख: थ्व । दरबार निसें मालपोत तक: न्ह्याथय स्वो सां नेवा: दुगु देशय थौं नेवा: त दुर्लभ जु ल: । झी नेवा: तयके ट्यालेन्ट दु , प्रतिभा दु , झी लगनशील शिल्पी त , झिसं याय मफुगु छुँ मदु । ओखलढुंगा च्वम्ह: छम्ह: गैर नेवा: न यें वया छिंडीइ वालं च्वना, सुथय बहनी पत्रिका मिया आख: ब्वनी: । लोक सेवा बिइ, खरिदार सुब्बा सां जागिर नइ । अले गां: छागुलिं साला हइ ... डेरा या कष्ट सिउगु लिं मुक्ति या लागि २-३ आना जग्गा न्याई , छगु तल्ला सां छें दयेकी ... ग्व: झिके अयागु आजु ??
स्वया दिसं थौं थ्व त्वालय सरकारी अधिकृत तग्व: चिबालय छम्ह फरेस्टर दनि, अले जी छम्ह:. आ ला छिकिपिनी काय म्ह्याय पिनिगु नागरिकता –पासपोर्ट काये वले जिमि सं प्रमाणित याना बिइ । कन्हय खुदा न खस्ता जिपिं थ्व त्वा त्वता विदेश वन धासा छु जुइ ।.. अर्घाखाँची चोंम्ह: ज्ञवाली बाज्यां सहि याना बिइ धका आश न यायेम्वा । डोटी चोम्ह: श्रेष्ठ भाजुं न म्ह:मसिउ धका सही याई मखु । छगु नागरिकताय सिफारिस काय त खिचां मसिउगु दुख: सिइ तिनी ।
प्राध्यापक भाजुं थगु लाचारी क्यना दिल.. नेवा: तय सं लोक सेवा पास याय फै मखु , नेपाली कम्जोर । नेपालीं जांच कागु हे नेवा: त छके लाके त ख: ।
जिं हानं प्रतिबाद याना , “मखु । नेवा: त नेपालीइ गबलें कमजोर जुइ मखु । येंया स्कूल पतीं स्वया दिसं । बच्छिं मयाक: नेपाली या शिक्षिक शिक्षिका पिं नेवा: त ... नेपाली कमजोर जुइ सा गथे मास्टर जुल?? गुलिखय नेपाल भाषा या च्वमी भाजु मयजु पिं स्कूले नेपाली टिचर । नेपाली साहित्य ख्यलय नां जापिं भाजु मयजु पिं नेवा त . शिद्धिचरण श्रेष्ठ, हेमन्त श्रेष्ठ, तिर्थ श्रेष्ठ, शैलेन्द्र शाकार, भागीरथी श्रेष्ठ, छिन्नलता, गौरी नेवा, ध्रुब मधिकर्मी झीथाय मरुई हे चोंम्ह: हृदय चन्द्र सिंह प्रधान, कृष्ण चन्द्र सिंह प्रधान ....गुली जक नां काये ?
मेगु नं न्यना दिसं – जिमी दाजु ( कका: या काय ) बोर्ड फस जुया दिल, नेपाली बिषयले न उच्च ल्या: हया दिल । जिमी निनीया काय बोर्ड फस , दाइ या नेपाली नं च्व: छाय बह जु । जी नं बोर्ड हया, नेपालीले नेपाल फस्ट । जी न वहे बसन्तपुर या नव आदर्श स्कुले ब्वनागु, छें त्वालय नेवा: भाय हे ल्हाना हुर्के जूल । नेपाल राज्य ब्यापी जुगु फुक्क धै थें च्वसु धें धें बल्ला कासा त्याका हया.... नेवा: तयगु नेपाली भाषा कमजोर मखु , कुत: कमजोर ख: । ब्वनां छु याय धैगु गलत मानसकिता हाबी जुगु ख: । लोक सेवा हे मबिउ सा गये पास जुइ ?? देब रत्न मार्साब न पास मया ला ... सहसचिब जुया रिटायर्ड जुया दिल । फरेस्टर कनक मुनि व जिं पास मयाना ला ? अझ छगु प्रसंग न्यना दिसं- जी जिल्ला खाने पानी कार्यालय, ललितपुर ले ज्या याना वले, अफिसया एकाउन्ट मारसाबं ख्यालं ख्यालं धया दिल “ हैन इन्जिनियर साहेब, यहाँ सबै जना बाहुनबाद भयो बाहुनले राज गर्र्यो भन्छन. हाम्रो बिभागमा तपाईंहरुको राज मात्र देखेछु । “वयक: या धापू एकदम पायछी । अबले बिभाग या महानिर्देशक रंजितकार, उप महानिर्देशक निम्ह: नं श्रेष्ठ । क्षेत्रीय निर्देशक भाजु ताम्राकार, काठमाडौ अफिस या हाकिम शाक्य अले इन्जिनियर निम्ह: प्रधान व तुलाधर । यल अफिसले हाकिम श्रेष्ठ, इन्जिनियर जी व धौबदेल । अझ जी थाय अफिस ले न्याम्ह: ओभर सियर मध्ये प्योम्ह: ला नेवा । आ परिस्थिति मेगु हे जुइ धुन्कल ।
बस झिके कुत: मगागु जक ख: । गणेद्यो या नापं च्वोम्ह सराफी यात राष्ट्रबैंक या गभर्नर नियुक्त यायगु खं: जुइ मखु । भ्याचा द्यो थाये च्वोम्ह: काप साहु यात कपडा कार्खानायाम्ह जीएम यायगु पायछि जुइ मखु । न्हापा शिक्षा हासिल याय माल । आख: ब्वोनिपिंत गबले टक झिगु समाज न हने फै मखु , झी न्ह्याबलें ल्युने हे लाई ।
उदाय समाजं योमरी दयकेगु स्यनाकुथी चायकल, ममचा दयेकेगु कम्पिटिशन यात । योमरी मखु, गैर नेवा: त नाप कम्पिटिशन यायेगु गय.. धका कोचिंग बिइगु ग्वसा: ग्वयमाल । लोक सेवा या कोचिंग चायेके माल । उली मछि पूर्ब प्रसाशक त नेवा: त दु , नेपाली भाषा बिज्ञ त दु ... ग्वाहाली फ्वन धासा सुनां म्हा: धाइ ... नेवा: न नेवा: यात हने सयके माल ।
झिगु आन्दोलन हे गलत दिशाय न्ह्याना च्वंगु दु । झिगु आन्दोलन या आजु ला “लोक सेवा कब्जा यायेनु, प्रसाशन कब्जा यायेनु , उद्योग ब्यबसाय कब्जा यायेनु धैगु धका आन्दोलन जुइमा । दुगु जग्गा मिया, छें दना वालं कया नयेगु कुबुद्धि त्वते माल । दच्छी छक: न्हूदँ या भिन्तुना हालां छुँ जुइ मखु , शत्रु जक बढे जुइ । नेपाल भाषा यात ब्यबहारिक स्वरूप बिया छें छें पतीं नेवा: भाय छेलिगु योजना दयेके नु ।
खें बर्मु धका हेला यायगुली बय बय बिइक स्व: पला: न्ह्यो चिलेगु जुया च्वंगु दु । सुर्खेत् या कांक्रे बिहारलय बुद्धया मुर्ति प्रसाशानन छाय मतयकल धका अनुसन्धान म यासें राम बहादुर बम्जन थें जाम्ह नक्कली बुद्धया अनुयायी तयगु लै लै लय थौं सिंह दर्बार घेरे यायगु ज्याये नेवा: त न्ह्यो न्ह्यो । कानुनी समस्या दुगु व समस्याये झी छाय जान्ने ?? अझ उकें न गैर बौध्द मार्गी त ... .।
उकें झी नेवा: त झिसं याना हे झन् झन् क्वाहां क्वाहां वना च्वंगु दु । कत: या बद्ख्वाई याना थ: गब्लें च्वये थ्यनि मखु । चिट्ठा म न्यासे चिट्ठा नं लाइ मखु । झी छप्पं जुया वनेगु गबले ??
प्रसङ्ग १
निद: स्वद: न्ह्यो अमेरिकाया वासिंगटन डिसीले न्हूदँ या लासताय जुगु छगु ज्या: झ्वले नेपा पाखें मू: पहाँ जुया झाया दिम्ह: भाजु प्रा. डा. कृष्ण भट्टचन व मयजु डा. सुमित्रा मानन्धर गुरुङ या धापू त न्यना । वयक पिनिगु धापू “नेपाल सम्बत व झिगु त:जिगु संस्कृतिया बारे मखुसे गैर नेवा: तयत खास याना ब्राम्हण क्षेत्री तयत लाक्को पाक्को म्हुतु ल्हायागु” ज्याये सीमित जूल । ज्याझ्व या नायो: हने बहम्ह: कार्यबाहक राजदूत काली प्रसाद पोख्रेल मंचय तया, वयक: पिन्त हे लाक्को पाक्को धायगु झिगु संस्कृति ला ?? थौं नेवा तयगु कार्यक्रम जुसां पासा भाइ नाला झाईदिपिं गैर नेवा त कन्हे झाई ला ??
झिगु पतन या छगु चिधंगु नमुना जक ख: व । ख: नेपाल सम्बत थज्यागु राष्ट्रिय महत्व व इतिहास दुगु सम्बत यात् साशकवर्ग तय सं क्वतेला स्वतेला छोयला कचिलाया सीमित याय धुंकल । नेपाल सम्बत नेवा: तयगु जक सम्बत मखु , सकल नेपामी तयागु राष्ट्रिय गैराब ख: धका संदेश प्रचार यायगु कि खें बर्मु धका हुलहुर्मत कायगु ?? विदेश वया नेपामी छधि: जुइमा धैगु संदेश सम्प्रेषण यायगु कि नेपामी नेपामी ल्वाकेगु ?? नेपाल सम्बत या तथ्य सत्य वा एतिहासिक प्रामाण व महत्व क्यना “का स्वो , थ्व: नेवा: तयगु निजि सम्पति मखु झी सकल नेपामी तयगु मंका गौरब ख: । झिगु संस्कृति व झिगु समाज गुली सभ्य वा शालीन का स्वो झासं” धका नाइसे च्वंक: पहाँ भापीका गैर नेवा: तयगु नुग:ले ध्वा:धुइक तया बिइगु कि जिम्थाये त्वालय वहे मते धका लिना छ्वयगु । दच्छिया छक: न्हूदँ या भिन्तुना हालां छुँ जुइ मखु, झिगु पला: या दिशा हे गलत , झिगु गन्तब्य हे दिशाहीन । फगत न्हूदँ या भिन्तुना छम्ह: निम्हे सिया भोट बैंक म्वाका तयगु चाकु भुना त:गु मन्द बिष बाहेक छुँ मखु ।
प्रसङ्ग २
बुद्ध जयन्ति खुन्हु मरु पिगंनननी चुकय दे दशं बुद्ध भजन व धर्म देशना जुया च्वंगु दु । झिद ति न्ह्यो बुद्ध जयन्ती या ज्याझ्व ता लाके त सुथ निसें बुद्ध जीवन या थीथी तस्बिर ब्वयगु ज्या वा झल्लर व भ्वों स्वामा हने त मुना च्वना वले त्वा या थकाली पिं मुना गफ न्यायक च्वन । छम्ह बुज्रुक ककाजुं छगु न्ह्यस: न्ह्यथना दिल: “ झी थाय छाय ल: मवगु सिउ ला ?” मुना च्वंपिं मेपिं बुज्रुक तय सं छ्यों संकल मसिउ धका । जी सिउ छाय धका ..... छाय कि गिरिजा या प्यों साप हे तग्व:, अये जुया प्यों सीले त यक्को ल : मागु लिं झिथाय ल: मवगु का ...”
जी ला ट्वाँ का । खानेपानी बिभाग म्ह: इन्जिनियर जी । जी हे मस्यु का । “ए बाउ , झी थाय छाय ल: मवगु , छु या सा ल: वइ” धका: जिके न्यनिगु कि टाई न तुइ तर्क यायगु ? गिरिजा प्रसाद म यो धाय वं लाक्को पाक्को धायगु ला ?? झिगु पला मखुगु दिशाय वना च्वंगु छागु मेगु उदाहरण जक का । झी आधुनिक समाजय ल्यु ल्यु लाना वना च्वंगु आत्मग्लानी जक ख: ।
प्रसङ्ग ३
छन्हु: पहाँ चह्रे वलय ख: कि छु वलय... चुके भ्वय:...छम्ह: प्राध्यापक भाजुं “नेवा: तयत् साप हेपे यात खें तय सं” धका: न्यन्कल । वयक: या धापू कथं “न्ह्याथय अफिसे स्वो सां तपुली फसो पिं खें त हे खें त जक । ज्या काय हे थाकुल| आन्दोलन मयासें म जिल ।”
वयक: या धापू प्रति जिं बिमती क्यना । “थौं सिवें ३०-४० बर्ष न्ह्यो या रिकर्ड स्वया दिसं... फुक्क: अफिसले नेवा: हाकिम, नेवा: कर्मचारी । थौं छाय नेवा: त न्हीने हे लालटिन च्याका माले माल सिउ ला ?? झिसं शिक्षा यात महत्व मबिल । भाषिक आन्दोलन धका: गैर नेवा: व झी बिचे प:खा दना बिल । झी नेवा:तयत् थें सुइके सुबिधा दु थन: ?? डेरा मा वने म्वा, छें नापं स्कूल दु, अस्पताल दु । नय म खं: तीइ म खं: धयागु मदु ।.. खुरुखुरु आख: म ब्वों से ... न्हिका झंग: जुया चा हिला न: ल । थुकिया परिणाम ख: थ्व । दरबार निसें मालपोत तक: न्ह्याथय स्वो सां नेवा: दुगु देशय थौं नेवा: त दुर्लभ जु ल: । झी नेवा: तयके ट्यालेन्ट दु , प्रतिभा दु , झी लगनशील शिल्पी त , झिसं याय मफुगु छुँ मदु । ओखलढुंगा च्वम्ह: छम्ह: गैर नेवा: न यें वया छिंडीइ वालं च्वना, सुथय बहनी पत्रिका मिया आख: ब्वनी: । लोक सेवा बिइ, खरिदार सुब्बा सां जागिर नइ । अले गां: छागुलिं साला हइ ... डेरा या कष्ट सिउगु लिं मुक्ति या लागि २-३ आना जग्गा न्याई , छगु तल्ला सां छें दयेकी ... ग्व: झिके अयागु आजु ??
स्वया दिसं थौं थ्व त्वालय सरकारी अधिकृत तग्व: चिबालय छम्ह फरेस्टर दनि, अले जी छम्ह:. आ ला छिकिपिनी काय म्ह्याय पिनिगु नागरिकता –पासपोर्ट काये वले जिमि सं प्रमाणित याना बिइ । कन्हय खुदा न खस्ता जिपिं थ्व त्वा त्वता विदेश वन धासा छु जुइ ।.. अर्घाखाँची चोंम्ह: ज्ञवाली बाज्यां सहि याना बिइ धका आश न यायेम्वा । डोटी चोम्ह: श्रेष्ठ भाजुं न म्ह:मसिउ धका सही याई मखु । छगु नागरिकताय सिफारिस काय त खिचां मसिउगु दुख: सिइ तिनी ।
प्राध्यापक भाजुं थगु लाचारी क्यना दिल.. नेवा: तय सं लोक सेवा पास याय फै मखु , नेपाली कम्जोर । नेपालीं जांच कागु हे नेवा: त छके लाके त ख: ।
जिं हानं प्रतिबाद याना , “मखु । नेवा: त नेपालीइ गबलें कमजोर जुइ मखु । येंया स्कूल पतीं स्वया दिसं । बच्छिं मयाक: नेपाली या शिक्षिक शिक्षिका पिं नेवा: त ... नेपाली कमजोर जुइ सा गथे मास्टर जुल?? गुलिखय नेपाल भाषा या च्वमी भाजु मयजु पिं स्कूले नेपाली टिचर । नेपाली साहित्य ख्यलय नां जापिं भाजु मयजु पिं नेवा त . शिद्धिचरण श्रेष्ठ, हेमन्त श्रेष्ठ, तिर्थ श्रेष्ठ, शैलेन्द्र शाकार, भागीरथी श्रेष्ठ, छिन्नलता, गौरी नेवा, ध्रुब मधिकर्मी झीथाय मरुई हे चोंम्ह: हृदय चन्द्र सिंह प्रधान, कृष्ण चन्द्र सिंह प्रधान ....गुली जक नां काये ?
मेगु नं न्यना दिसं – जिमी दाजु ( कका: या काय ) बोर्ड फस जुया दिल, नेपाली बिषयले न उच्च ल्या: हया दिल । जिमी निनीया काय बोर्ड फस , दाइ या नेपाली नं च्व: छाय बह जु । जी नं बोर्ड हया, नेपालीले नेपाल फस्ट । जी न वहे बसन्तपुर या नव आदर्श स्कुले ब्वनागु, छें त्वालय नेवा: भाय हे ल्हाना हुर्के जूल । नेपाल राज्य ब्यापी जुगु फुक्क धै थें च्वसु धें धें बल्ला कासा त्याका हया.... नेवा: तयगु नेपाली भाषा कमजोर मखु , कुत: कमजोर ख: । ब्वनां छु याय धैगु गलत मानसकिता हाबी जुगु ख: । लोक सेवा हे मबिउ सा गये पास जुइ ?? देब रत्न मार्साब न पास मया ला ... सहसचिब जुया रिटायर्ड जुया दिल । फरेस्टर कनक मुनि व जिं पास मयाना ला ? अझ छगु प्रसंग न्यना दिसं- जी जिल्ला खाने पानी कार्यालय, ललितपुर ले ज्या याना वले, अफिसया एकाउन्ट मारसाबं ख्यालं ख्यालं धया दिल “ हैन इन्जिनियर साहेब, यहाँ सबै जना बाहुनबाद भयो बाहुनले राज गर्र्यो भन्छन. हाम्रो बिभागमा तपाईंहरुको राज मात्र देखेछु । “वयक: या धापू एकदम पायछी । अबले बिभाग या महानिर्देशक रंजितकार, उप महानिर्देशक निम्ह: नं श्रेष्ठ । क्षेत्रीय निर्देशक भाजु ताम्राकार, काठमाडौ अफिस या हाकिम शाक्य अले इन्जिनियर निम्ह: प्रधान व तुलाधर । यल अफिसले हाकिम श्रेष्ठ, इन्जिनियर जी व धौबदेल । अझ जी थाय अफिस ले न्याम्ह: ओभर सियर मध्ये प्योम्ह: ला नेवा । आ परिस्थिति मेगु हे जुइ धुन्कल ।
बस झिके कुत: मगागु जक ख: । गणेद्यो या नापं च्वोम्ह सराफी यात राष्ट्रबैंक या गभर्नर नियुक्त यायगु खं: जुइ मखु । भ्याचा द्यो थाये च्वोम्ह: काप साहु यात कपडा कार्खानायाम्ह जीएम यायगु पायछि जुइ मखु । न्हापा शिक्षा हासिल याय माल । आख: ब्वोनिपिंत गबले टक झिगु समाज न हने फै मखु , झी न्ह्याबलें ल्युने हे लाई ।
उदाय समाजं योमरी दयकेगु स्यनाकुथी चायकल, ममचा दयेकेगु कम्पिटिशन यात । योमरी मखु, गैर नेवा: त नाप कम्पिटिशन यायेगु गय.. धका कोचिंग बिइगु ग्वसा: ग्वयमाल । लोक सेवा या कोचिंग चायेके माल । उली मछि पूर्ब प्रसाशक त नेवा: त दु , नेपाली भाषा बिज्ञ त दु ... ग्वाहाली फ्वन धासा सुनां म्हा: धाइ ... नेवा: न नेवा: यात हने सयके माल ।
झिगु आन्दोलन हे गलत दिशाय न्ह्याना च्वंगु दु । झिगु आन्दोलन या आजु ला “लोक सेवा कब्जा यायेनु, प्रसाशन कब्जा यायेनु , उद्योग ब्यबसाय कब्जा यायेनु धैगु धका आन्दोलन जुइमा । दुगु जग्गा मिया, छें दना वालं कया नयेगु कुबुद्धि त्वते माल । दच्छी छक: न्हूदँ या भिन्तुना हालां छुँ जुइ मखु , शत्रु जक बढे जुइ । नेपाल भाषा यात ब्यबहारिक स्वरूप बिया छें छें पतीं नेवा: भाय छेलिगु योजना दयेके नु ।
खें बर्मु धका हेला यायगुली बय बय बिइक स्व: पला: न्ह्यो चिलेगु जुया च्वंगु दु । सुर्खेत् या कांक्रे बिहारलय बुद्धया मुर्ति प्रसाशानन छाय मतयकल धका अनुसन्धान म यासें राम बहादुर बम्जन थें जाम्ह नक्कली बुद्धया अनुयायी तयगु लै लै लय थौं सिंह दर्बार घेरे यायगु ज्याये नेवा: त न्ह्यो न्ह्यो । कानुनी समस्या दुगु व समस्याये झी छाय जान्ने ?? अझ उकें न गैर बौध्द मार्गी त ... .।
उकें झी नेवा: त झिसं याना हे झन् झन् क्वाहां क्वाहां वना च्वंगु दु । कत: या बद्ख्वाई याना थ: गब्लें च्वये थ्यनि मखु । चिट्ठा म न्यासे चिट्ठा नं लाइ मखु । झी छप्पं जुया वनेगु गबले ??
No comments:
Post a Comment