Ignorance is Bliss व नेवा:समाज

Ignorance is Bliss व नेवा:समाज

 डा. रोशन श्रेष्ठ, हाल अमेरिका

 Ignorance is Bliss - जिं थ्व धापु थौं कन्हय अप्व: हे छ्यलेगु याना । जिगु खँ न्यनीपिन्त ला शायद इरिटेट हे जुइगु जुइ, मयेया वइ जुइ । न्ह्याबलें व हे खँ धका । तर छिं स्यू ला? थ्व स्वंग्व: खँग्वलय् तस्कं ज्यालगे जूगु सन्देस दु । व सन्देसं धाइ कि

'छिं वास्तविक खँ मस्यूसा छि सुखी जुया च्वने फै'
'छिके दुगु सुखया स्रोत हे छिके दुगु मुर्खता ख:'
'छिं गुलि अप्व सिल, छि गुलि विद्वान जुल, छि गुलि सत्यया सतिक वन, छि उली उली हे दु:खी जुइ'

आ: विचा: याना दिसँ - थ्व संसार हे दु:खं मुक्त जुया सुखया लँपु मालाच्वंगु इलय थ्व Ignorance is Bliss धैगु खँयात माने यायेगु जूसा, छि फतिं फक्व अज्ञानी जुइमाल, न्हूगु खँ न्यनेमजिल, मुर्ख जुइमाल, ब्वने मजिल, सयके सिइके मजिल, ख:गु खँ थुइके मजिल, सत्यया ल्यूने ब्वाँय जुइ मजिल, बस थुली यानादिल धा:साला छि अ:पुक हे सुखी जुइ ।



यदि अथे ख:सा छाय मनूत सुख मालेत उलीमछि दु:ख याना जुइगु जुइ हला? Ignorance is Bliss या संदेसं अथे धा:गु मखु । बरु छि गुलि अज्ञानी जुल, छि उली हे दुखी जुया म्वायेमा:सांतबि अज्ञानी जूगुलिं छि अथे दु:खी जूगु ख: धका छिं थुइके हे फै मखु । अथे मथुल धा:सा छित:ला आराम थें जुइ । छिके दयावइगु सुखि व सन्तोषया भावनां छित: छाय् वा गथे जुया दु:ख जुयाच्वंगु ख: धका सिइके फइमखु । मतलव छु धा:सा दु:ख छित जुया हे च्वनी, तर छिं वयात सुख भा:पिया च्वनेफु, भाग्य धका मतिइ तया च्वनेफु, जीवन हे व हे ख: धका अ:पुक नाला कयाच्वंगु जुइफु । थज्यागु समस्याय लाना फेक सुखया अनुभव जुइगु यात हे Ignorance is Bliss धाइगु ख: । थ्व समस्या दुपिं मनूत संसारय यक्व हे दु, नेपालय झन यक्व दु, नेवा:त नं यक्व हे दु । जिं छित: छगू निगू दसू कने ।

दसू - १
छिं थ:गु छेँ ज:ख: स्वयादिसँ । छिं खनी कि गुलिमछि नेवा:त थ:गु छेँ ज:पिनिगु मिखाय् बांलाम्ह मनू जुइमफुगु दु । दाजुकिजाया ल्वापु, सम्पतिया ल्वापु, कलाभातया ल्वापु, भुतुलिइया ल्वापु, चिपनिपया ल्वापु, थजातक्वजातया ल्वापु । थथे ल्वाना जुइपिं नेवा:त हाकनं न्हि न्हि द्य: पुजा याना जुइ, भजन हाला जुइ, प्रसाद इना जुइ, मुना-पुचलय आदर्शया खँ कना जुइ, द्य:या न्ह्यने व छेँज:स्वया पिनेयापिं पासाभाइपिनि न्ह्यने बाँलाम्ह मनू जुया क्यना जुइ । तत:धंगु भ्वय् याना जुइ। अथे याना इपिं सुख महशुस याना जुइ, लयताया जुइ । तर इमित इमिहे दाजु किजा तता केहे पीत केहेँभत कायचा म्ह्यायचा भिन्चा थें सत्तिइपिं छेँज: पिनिगु मिखां भिं खनीमखु । छाय धा:सा छेँज:पिन्त मारे मयासा छेँय ल्वापु जुइ हे मखु । थ:हे छेँज:पिन्सं थ:यात गुलि मभिं धका थुइकाच्वंगु खँ मसिइक अथवा मस्यूपह याना फ्यास्लुगु सुख मुंका लयेताया जुइगु बानी नेवा:तयके दु । दाजुकिजा व थ:थिति धैपिं तुति सालीपिं जक ला ख: नि धका वास्ता मयासे, थम्हं बियाच्वनागु दु:खयात मखंका च्वनीपिं नं यक्व दु । थ्व धैगु हे Ignorance is Bliss या दसू ख: ।

दसू - २
नेवा:समाज गुलि पुलां? झीसं मस्यू । तर छु स्यू धा:सा समाजयात राज्य ब्यवस्था मा:, राज्य ब्यबस्थायात नेता मा: । नेता धैपिं आ:या पोलिटिकल पार्टीया नेता जक मखु न्हापा न्हापाया जुजु पिं नं राज्य ब्यबस्थाया नेता हे ख:। अथे जूसा, नेवा:पिन्त शासन याम्ह अन्तिम नेवा:शासक गुलि पुलां स्यूला? बाय् अन्तिम नेवा: जुजु गुलि दँ न्ह्य: झी नेवा:पिन्त शासन यात? शायद छित: लिस: बिइत हथाय चाल जुइ - २५० दँ न्ह्य:या मल्ल जुजुपिं धका:। तर व खँ नं पुरा सत्य मखु । मल्ल जुइमा बाय् लिच्छवि जुइमा, इपिं नं न्हापा पिनें व:पिं आप्रवासी हमलाकार ख:, नेवा:या थायबासय दुहाँ वया अन न्हापा जुजु जुया च्वंपिन्त लिकाना थ: जुजु जुइत ता:लाकु पिं ख: । इपिं अथे जुजु जू वयेवं 'छिपिं पिनेयापिं पिने हे हुँ, जिपिं नेवा:या जुजु जिमि नेवा:या मस्त जुइमा:' धका बिद्रोह गब्ले जू ला? मजू थेँ च्वं । थ:गु समाजया जुजु थ:पिं हे जुइमा धका अथे मसिइवं न्ह्याम्ह जुजु जुयाव:सां 'जय' धका सिन्ह तिका भ्वय नयेगु बानी नेवा:तयत लाना वन । न्हापाया जुजु थथे, आ:या जुजु अथे धका गच्छेकथं जुजुया खँ ल्हाना सुखि जुयाच्वन । थ:गु थासय थ:पिं हे जुजु जुइमा धका मसिइवं बिद्रोहया दु:ख नं याये म्वाल । थ्व नं Ignorance is Bliss या दसू जुल । पिनें दुहाँ व:पिंन्त शासन याका भ्वय नया मस्त च्वने फुपिं नेवा:त । थ:म्ह शासन मयासे मेपिनि पाखेँ शासन याका च्वने मा:बलय छु छु गुमे जुया च्वन नेवा:समाजं व खँ सिइके मफु ।

दसू - ३
लिच्छवि व मल्ल जुजुपिन्त नेवा: मखु आप्रवासी ख: धाल धका छित: नुगलय मछिना वल जुइ । छु खँ थुइकेमा:धासा न्हापा दुहाँ व:पिं लिच्छवि व मल्लपिं आप्रवासी हे ख:, इमिगु भाय नं नेवा:भाय मखु, संस्कार नं पा:। तर लिपा लिपा व लिच्छवि व मल्ल पिन्सं नेवा:भाय नाला यंकल, इमिगु संस्कारया गुलि खँ नेवा समाजय दुतिन, नेवा:समाजय् दुगु खँ नं इमिसं नालाकाल । नेवा:समाजनाप भ्यलेपुना वं लिसें लिपा लिपाया लिच्छवि व मल्ल पुस्ता नं नेवा:समाजनाप हे दुसुना वन। थ्वयात 'एसिमिलेसन' धाइ । थथे एसिमिलेसन जू वं बलय लिपाया लिच्छवि व मल्ल जुजुपिं नं मुलवासी नेवा:बराबर जुल, अले इमिगु पालय हे नेपाल तस्कं बिकास जूगु जुल । 'नेपालया स्वर्णकालया जुजु' धका नां दंपिं लिच्छवि वा मल्ल जुजुपिं न्हापांगु पुस्ताया आप्रवासी मखु । व हे समाजय मचाबलय निसें हुर्के जुया, व समाजया संस्कार, भास व सभ्यतानाप भ्यलेपुना च्वंम्ह मनू याने कि मुलवासी चरीत्र दुम्ह मनू हे जुजु जुल धा:सा व समाज विकासय् त:धंगु पला: छिना न्ह्यज्याना वने फै धैगु दसू लिपाया पुस्तायापिं लिच्छवि व मल्ल जुजुपिनिगु कार्यकाल ख:। तर व खँ विचा: मयासें 'न्हापा नेवा: जुजु पिनिगु पालय नेपा:या कलाकृति संस्कृति तस्कं च्वन्ह्या । जिपिं नेवा:जुया जिमिगु पुर्खाया गौरब याना च्वना । हलिमय दकलय च्वन्ह्यागु सभ्यताया धलखय जिपिं नं ला:' धका न्हाय् म्वाका हाला जुइपिं नेवा:त ग्वा:ग्वा: दु । आप्रवासीपिनिगु शासन सत्ताय अज्या:गु विकास सम्भव मदु, अथे जुया हे न्हापा जूगु विकासयात झीसं न्ह्याकायंका निरन्तरता विइमफु, म्हालासाला यायेमफु, संरक्षण संवर्धन मदया नष्ट जुजुं वनाच्वंगु दु धैगु खँ इमिसं मस्यू । व खँ सिल कि इमिगु सुख व गौरव दक्वं फातापुलिइ । थ्व यात नं Ignorance is Bliss धायेगु मखा जुइ !!

दसू - ४
मल्ल जुजुपिन्त हाकुतिना व:पिं शाह जुजुपिन्सं नेवा:समाजनाप भ्यलेपुनेत मस्वल । इमिसं नेपाल सम्बत मछ्यल । नेवा:भासं च्वयात:गु भ्वंयात मान्यता मबिल । नेवा: भासयात लायकुलिइ व ज्याकुथिइ थाय् मविल । नेवा:तयत थ:गु सीप क्यनेगु लँपु गन गन ज्यू अन अन तिना छ्वल । थथे जूबलय शाह जुजुपिनिगु शासनया इलय नेवा:तयत निगूगु तगिंया मनू (दोस्रो दर्जाको नागरीक)याना बिल। कुमारी द्यवं सिन्ह तिकुसां, सम्यक भ्वय् न्यायेकुसां, नवदुर्गाया प्रसाद नकुसां, कर्णामय द्य:या प्वाकलं क्यंसां, सितिकं लायकुलिइ लयताच्य: जू वंसां, जुजुपिनिगु कोथिइ वना म्ये हा:वंसां, प्याखँ क्यं वंसां, तिकिझ्या:या ल्यूने सुचुका त:धि यानात:पिं म्ह्यायमस्त देछाना त:सां - न्ह्याग्गु न्ह्याग्गु या:सां शाह जुजुपिन्सं नेवा:यात थ: नाला नेवा:समाजनाप भ्यलेपुनेगु कुत: गब्लें नं मयात । ११गु पुस्ता लिपाया राजखान्दान दिपेन्द्र, श्रुति, पारस, प्रेरणा पिनि नेवा:समाज नाप छुं नं भावनात्मक सम्बन्ध मदु । थज्यागु सामाजिक अवस्था व हिलावंगु राजनीतिक अवस्थां याना नेवा:समाज नं शाह जुजुपिं हाकुतिनेगु आन्दोलनय् साथ ब्यू वन । शाह जुजु पिं क्व:द:वबलय नेवा:समाज नं लयताल । शाह जुजुपिनिगु ल्यंपुलांगु नयेत पल्केथूपिं निम्हप्यम्ह नेवा:त बाहेक मेपिं दक्वं नेवा:त आ: नं लय् ताया च्वंगु दु । तर इमिसं छु मस्यू धा:सा शाह जुजुपिन्सं शासन या:बलय १० गु पुस्ता नेवा:त मानसिक हिनता ज्वना म्वाना वन, इमिके दइच्वंगु श्रृजनाशक्ति तंकावन, सीप ल्व:मंका वन, थ:त मनय वंगु खँ ग्याचिकु मदयेक धायेगु व थ:गु खँ तयेगु क्षमता तंका वन, थ:गु पहिचान (भास, संस्कृति, तजिलजि, सम्पदा व सभ्यदाया चिं) थुइकेगु विचार मदयेका वन, 'राजनीति'यात 'खि क्वबिया लायकू च्यूता' धका हेला यायेगु बानी स्यनावन, राजनीति याये मसयेका वन, स्वाभिमानया नीतिं ल्वाये मसयेका वन, मस्त व भावि पुस्ताया नीति हाले मसयेका वन । ओहो थ्व १०गू पुस्ता दुने नेवा:तयसं गुलिमछि तंके धुंकल खनीसा धका स्यूसा नेवा:त शाह जुजुपिं हाकुतिने धुंका लय लय ताया सुम्क च्वंच्वने फै ला? थ:गु तंगु वस्तु मालेत व हाकन मुनेत मस्वइला? ग्व: जिं ला अथे स्वया जूपिं नेवा:त तस्कं हे म्हो जक खना । शाह जुजुपिन्त हाकुतिना अन लिपा लयताया सुम्क च्वंच्वंपिं नेवा:त 'Ignorance is Bliss' या दसु ख: ।

दसू - ५
नेवा:त थौंकन्हय नेवा: भाय् त्व:ता मेमेगु भाययात छेँ दुनेया भाय् यायेगुलिं प्रतिस्पर्धा याना जूगु दु । जिमि मस्त नेवा: मस: खँय भासं खँ ल्हाना दिसँ रे धाये दैबलय इमिगु न्हाय धरग्वारा थेँ त:पुना च्वनी । मस्तयत नेवा:भाय स्यनेगु जिम्मेवारी व कर्तव्य माँ अबु पिनिगु ख: । नेवा: भाय् मस्यना माँ अबु पिन्सं थ: पुर्वज, थ:गु पुस्ता व थ:गु भावि पुस्ताया न्ह्य:ने गम्भीर अपराध याना च्वंगु दु धका मस्यू । स्यूपिन्सं नं व अपराधया सँजाययात वास्ता मयासें थ:गु नेटिभ भाय् नेवा:भाय यात हेला याना च्वंगु दु । थ्व नं ला Ignorance is Bliss हे ख: ।

क्वचायेके न्ह्य:
थज्यागु Ignorance is Bliss या दसू त झीगु समाजय न्यंकभनं दु । गुम्ह गुथिया जग्गा मिइ दत धका लयता:पिं दु । गुम्हं दाजुकिजाया सम्पति नयेखन धका लयता:पिं दु । गुम्हं छेँ थुना लँ तब्या: यात धका लयेता:पिं दु । गुम्ह त:त:प्वाँय तिसा तिइखन धका लयेता:पिं दु । गुम्ह ब्या-भ्वजया जन्तिइ वहया असर्फि मसलाप्वचय् सुथने खन धका लयेता:पिं दु । गुम्ह निद्व: मा: धा:गु सामान भा: क्वकया खुसलं मिया वन धका लयेता:पिं दु । गुम्ह जातीय राज्य मज्यू धा:पिं चुनावय त्यात धका लयेता:पिं दु । गुम्ह छेँ बालं बिया सुम्क च्वना नये खन धका लयेता:पिं दु । Ignorance is Bliss या दसू गन जक मदु? बजा:भावय दु, तिसा वसलय दु, राजनीतिइ दु, चुनाबय दु, शिक्षाय दु, स्वास्थ सेवाय् दु, जागीरय दु, पेशाय दु । थथे न्यंकभन दू स्वयेबलय दक्व थासय नं सुख या सुख जुइमा:गु । तर स्वयादिसँ गन गन Ignorance is Bliss दु अन अन दु:ख नं दु । वास्तवय Ignorance is Bliss धैगु हे दु:खया मुहान ख: । व मुहानं पिहाँ वयेत प्वकतांगु सुखया चाकलं पिहाँ वये हे मा: ।

Ignorance नाप ल्वायेगु धैगु हे मू ज्ञां थुइकेगु, न्हूगु खँ मालेगु, सयेकेगु सिइकेगु व थ:गु पहिचान (भास, संस्कृति, तजिलजि, सम्पदा व सभ्यदाया चिं) नाप स्वानाच्वंगु खँयात बेवास्ता मयायेगु ख:। अथे मयायेकं झी न्ह्याक्व हे तधं मनू जूसां, न्ह्याक्व हे धिवा कमेयासां, न्ह्याक्व हे बल्लासां, न्ह्याक्व हे कुशल कालिगह्र जूसां, न्ह्याक्व हे बांलाम्ह कलाकार साहित्यकार जूसां, झीत, झीगु समाजयात व झीगु भाविपुस्तायात मा:गु खँ ल्हाना नेवा:समाजयात तिब: बिइगु ह्याउ, आँट व विश्वास दइ मखु । Ignorance नाप मल्वात धा:सा झी खाली छु खँ ल्हात कि मेपिन्सं ययेकिइ, छु खँ ल्हात कि झीत न्ह्यां वइ, छु खँ धाल कि झीगु जयजयकार याना खादा क्वखायेकिइ, व जक ध्यान तइपिं जुया वनी । व बानी धैगु मेपिनि जय मालेगु बानी ख:, थ:गु जय मथुइगु बानी ख:, च्य: बुद्धिं जा:गु बानी ख: । थ:गु ल्हातय शासन मदयेका १०गू मछिं पुस्ता आप्रवासिपिं पाखेँ शासित जुया च्वनेमा:गुलिं झीगु समाजय अज्यागु च्य: बुद्धि दुपिं मनूत यक्व दु । अथे जुया हे Ignorance is Bliss या दसू झिइसं वाल्लब्याल्ल खंकेफुगु ख: ।

झीसं झीगु समाजयात थ्व Ignorance is Bliss या स्तरं मुक्त यायेगु तातुने मा: । झी दकलय न्हापां थ:गु नजरं थ:त बाँला खंके फयेकेमा:। थ:गु छेँज:या नजरं थ:त बाँला खंके फयेकेमा:। थ:गु भाय् थ:गु थायबाययात बाँला खंके फयेकेमा। थ:थाय दुगु देग: सत:या पिने खनेदुगु कलाकृति जक मखु दुने दुने जग क्वय निसे च्वय पल्लि पल्लिइतकया खँ सिइकेगु थुइकेगु कुत: याना वनेमा:। थ:गु भाय हाकुतिना मेपिनिगु भाय् ल्हाना झी गब्लें नं त:धं जुइमखु । थ: छेँज: व समाजयात घातयाना मेपिं पाखेँ झीत गब्ले नं बाँलागु इज्जत दइमखु । थ:गु Ignorance यात त्वपुया सुख मालेगु कुत: पाखण्ड ख: । थ:गु Ignorance यात म्ह स्यूसां बेवास्ता यायेगु लाचारी ख: । Ignorance तंकेत पाखण्ड व लाचारी त्व:ता ज्ञान, पहिचान व शक्ति मालेगु दु:ख जुइगु लँपुइ पला: तये हे मा: । दु:खया स्रोत Ignorance नाप ल्वायेत न्ह्यचिले हे मा: । मखुसा प्वकतांगु सुखया गालय हे लाना न्ह्याबलें दु:ख फया च्वनेमालीगु अभिशापं झीगु समाज मुक्त जुइ फै हे मखु ।

क्वचाल !!!